Finansowanie przez stronę trzecią
Klasyczny i powszechnie stosowany sposób finansowania inwestycji polega na tym, że inwestor angażuje własne środki finansowe, bądź na realizację przedsięwzięcia zaciąga kredyt w banku maksymalnie do 70 - 80 % wartości inwestycji. Wymagane jest także posiadanie przez inwestora wiedzy o tym, co należy zrobić i w jaki sposób, by uzyskać planowany efekt. Co można jednak zrobić, jeśli nie są spełnione powyższe warunki, a istnieje zamysł projektu inwestycyjnego zmniejszającego koszty energetycznego zaopatrzenia obiektu?
Otóż na rynku wykształciły się firmy o profilu techniczno-finansowym, skłonne inwestować w przedsięwzięcia zmniejszające zużycie i koszty energii u jej użytkownika w zamian za udział w zysku (oszczędnościach) wykreowanym przez tą inwestycję. Jak głosi historia:
"Udostępnimy Wam za darmo maszynę parową. Zainstalujemy ją i przez pięć lat zapewnimy serwis. Gwarantujemy, że węgiel potrzebny do maszyny będzie kosztował mniej niż inwestujecie teraz w Wasze konie, które wykonują dla Was tę samą pracę. Wszystko, czego żądamy, to jedna trzecia pieniędzy, które zaoszczędzicie"
(Boulten, wspólnik Jamesa Watta przy sprzedaży maszyny parowej w XVIII wieku)
Firmą inwestującą jest właśnie ESCO (Energy Saving Company bądź Energy Services Company), a określenie trzecia strona dotyczy zewnętrznej instytucji finansowej, udzielającej dodatkowego wsparcia finansowego firmie ESCO. Stąd pochodzi więc nazwa tej metody, czyli finansowanie przez trzecią stronę (TPF, Third Party Financing).
To co zostało powyżej napisane jest ideą tego systemu, powstało jednak bardzo wiele odmian kontraktów zawieranych z firmami ESCO. Podstawowy podział dotyczy rodzaju realizacji projektów inwestycyjnych, wśród których wyróżniamy:
-
BOO (Build - Operate - Own):
-
występuje stałe zaangażowanie ESCO począwszy od fazy inwestycyjnej, a skończywszy na stałej eksploatacji i posiadaniu zrealizowanej inwestycji (np. wybudowanego obiektu bądź zainstalowanych urządzeń), system ten sprowadza się do zakupu przez inwestora konkretnej usługi energetycznej, polegającej np. na zapewnieniu właściwej temperatury w pomieszczeniu.
-
BOT (Build - Operate - Transfer):
-
po wybudowaniu ESCO eksploatuje inwestycję w początkowym okresie czasu, a następnie przekazuje go na własność inwestorowi.
-
BOOT (Build - Own - Operate - Transfer):
-
jak wyżej, lecz wydłużony zostaje okres eksploatacji, jest to niejako połączenie poprzednich dwóch wariantów.
Inne, często pojawiające się przy tym sposobie finansowania słowa kluczowe to:
-
umowa o efekt energetyczny (EPC, Energy Performance Contracting):
-
to umowa, która gwarantuje inwestorowi osiągnięcie deklarowanych przez ESCO oszczędności, oszczędności te są przeznaczane na spłatę poniesionych przez ESCO kosztów inwestycyjnych (ESCO otrzymuje wynagrodzenie tylko po osiągnięciu oszczędności wyliczanych według uzgodnionej procedury).
-
najpierw spłata (first out):
-
odmiana EPC, gdzie wszystkie oszczędności przeznaczane są wyłącznie na spłatę inwestycji (skrócenie do minimum okresu spłaty).
-
podział oszczędności (shared savings):
-
odmiana EPC, gdzie inwestor już od początku partycypuje częściowo w uzyskiwanych oszczędnościach (wydłużenie całkowitego okresu spłaty, ale inwestor od razu notuje dodatni efekt ekonomiczny zrealizowanej inwestycji).
Najczęściej spotykane dwa warianty kontraktów to zapewnienie usługi energetycznej odbiorcy (BOO) oraz inwestycja w oszczędność energii (BOT + EPC).
Reasumując, w stosunku do innych sposobów finansowania metoda TPF daje następujące podstawowe korzyści:
-
inwestycja prowadzona jest bez zaangażowania finansowego klienta,
-
na ESCO spoczywa pełna odpowiedzialność za wdrożenie projektu oraz uzyskanie efektów,
-
wszystkie usługi techniczne i finansowanie inwestycji prowadzone są przez jeden podmiot,
-
nie jest wymagane przez odbiorcę energii posiadanie specjalistycznej wiedzy technicznej,
-
dodatkowy pakiet usług dla odbiorcy: szkolenia, wydłużony serwis i obsługa.
--> Powrót do Czytelnii...
|
